เกร็ดความรู้
ปั๊มน้ำ
ปั๊มน้ำเป็น อุปกรณ์สำหรับส่งน้ำหรือถ่ายเทของเหลวจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่เพื่อเพิ่มแรงดันของน้ำ ซึ่งมีทั้งแบบที่ใช้
มอเตอร์(ไฟฟ้า) และ แบบที่ใช้ เครื่องยนต์(น้ำมัน) ทำหน้าที่หมุนส่งกำลังให้ปั๊มน้ำทำงาน เพื่อเพิ่มแรงดัน และส่งน้ำไปตามท่อปั๊มน้ำที่ใช้ในบ้านส่วนใหญ่ จะเป็นแบบไฟฟ้า ปั๊มน้ำแบ่งตามลักษณะการทำงานออกเป็น 2 แบบ คือ
1.แบบอาศัยแรงกลไกการเหวี่ยงหนีศูนย์ของๆเหลวในการพาของเหลว
2.แบบอาศัยการแทนที่ของๆเหลวในการพาของเหลว

ชนิดของปั๊ม
1 ปั๊มน้ำอัตโนมัติ เหมาะสำหรับอาคาร ตึกแถว ทาวน์เฮ้าส์ บ้านเดี่ยวเป็นระบบสวิตซ์เปิด-ปิดอัตโนมัติ ประหยัดไฟ
กำลังส่งไปยังจุดต่างๆภายในบ้านได้ดี สามารถต่อกับเครื่องทำน้ำอุ่น เครื่องซักผ้า หรือก๊อกน้ำได้
2 ปั๊มน้ำแรงดันคงที่ เหมาะสำหรับอพาร์ทเม้นท์ ,อาคารตึกแถว ทาวน์เฮ้าส์ บ้านเดี่ยว เป็นปั๊มอัตโนมัติควบคุมแรง
อุปกรณ์เกี่ยวกับน้ำให้มีแรงดันคงที่ ให้น้ำสม่ำเสมอ เหมาะกับการติดตั้งใช้กับเครื่องทำน้ำอุ่น
3 ปั๊มน้ำหอยโข่ง เหมาะกับงานเกษตร งานสูบน้ำขึ้นตึกสูง งานสูบจากแท็งค์หรือบ่อ งานหัวจ่ายน้ำ sprinkle
สามารถสูบน้ำได้ในปริมาณที่มากหรือแรงส่งสูงๆ
4 ปั๊มน้ำจุ่ม ใช้กับงานสูบน้ำออก เช่น งานน้ำท่วม บ่อน้ำพุ มีกำลังส่งต่ำ แต่สูบน้ำได้ปริมาณมากๆ

สิ่งที่ควรรู้ในการซื้อปั๊มน้ำ

ปริมาณการใช้น้ำ
คือ ต้องทราบถึงปริมาณการใช้น้ำ โอกาสที่จะใช้ก็อกน้ำ, ห้องน้ำพร้อมกัน เพื่อคำนวนว่าปั๊มสามารถจ่ายปริมาณน้ำได้เพียงพอกับการใช้งานหรือไม่
รายละเอียดโดยทั่วไปของอุปกรณ์จ่ายน้ำนั้นไม่ควรจ่ายน้ำเกินอัตรา 18 ลิตร / นาที ซี่งการจ่ายน้ำของก๊อกแต่ละประเภทก็จะจ่ายน้ำแตกต่างกันไปตามความต้องการ เช่นอ่างล้างมือควรจ่ายน้ำที่อัตรา 6 ลิตร / นาที, ฝักบัวควรจ่ายน้ำที่อัตรา 12 ลิตร / นาที, ก๊อกน้ำที่ต้อกับเครื่องซักผ้าควรจ่ายน้ำที่อัตรา 12 ลิตร / นาที, ส้วมชักโครกควรจ่ายน้ำที่อัตรา 6 ลิตร / นาที
2. ระยะห่างในการส่งน้ำ
คือ บ้านมีกี่ชั้น ห้องน้ำชั้นบนสุดอยู่ห่างจากจุดที่จะติดตั้งปั้มน้ำห่างแค่ไหน เพราะจะเป็นตัวบ่งบอกถึงความต้องการความสามารถของปั้มแต่ละแบบ เพื่อคำนวนว่าปั๊มสามารถส่งน้ำไปได้ถึงจุดที่จะใช้งานหรือไม่

3. ขนาดของท่อน้ำ / ท่อส่งของปั๊ม
เพราะท่อน้ำมีแรงเสียดทานในท่อในการเลือกซื้อควรดูว่าสามารถใช้กับท่อที่มีอยู่ได้หรือไม่(ท่อเล็กแรงเสียดทานมาก ท่อใหญ่แรงเสียดทานน้อย)

4. ความเหมาะสมกับการใช้งาน
เช่น ใช้ปั๊มน้ำจากทะเล หรือสารเคมี หรือไม่ เพราะจะเป็นตัวตัดสินใจในการแลือกส่วนประกอบของปั้มว่ารองรับกับลักษณะการใช้งานหรือไม่

5. ความต้องการของอุปกรณ์รับน้ำ
เช่น เครื่องทำน้าอุ่นต้องการแรงดันน้ำเท่าไหร่ เพราะถ้าเราไม่สังเกตุ จะเป็นสาเหตุที่ทำให้เครื่องทำน้ำอุ่นไม่ทำงาน

6. คุณสมบัติของปั้มน้ำ
โดยทั่วไปนั้นในการเลือกซื้อปั้มน้ำจะระบุกำลังหรือขนาดของมอเตอร์ที่ใช้หมุนเป็นหลัก เช่น ปั๊มน้ำขนาด 170 175 225 250 300 จนถึงหลายพันวัตต์ แต่ต้องพิจารณาด้วยว่าปั๊มสามารถจ่ายน้ำได้ปริมาณน้ำและแรงดันน้ำเพียงพอกับความต้องการหรือไม่ เช่น ความสามารถในการจ่ายปริมาณน้ำ แสดงปริมาณเป็นหน่วยปริมาตรน้ำต่อเวลา เช่น Q 0.8 – 2.5 m3 / h หมายถึงสามารถจ่ายน้ำได้ปริมาณ 0.8 ถึง 2.5 ลูกบาศก์เมตร ในเวลา 1 ชั่วโมง ความสามารถของแรงดันน้ำในแนวตั้ง H 1 – 10 m หมายถึงแรงดันน้ำที่สามารถจ่ายน้ำขึ้นไปได้สูง 1 ถึง 10 เมตร ซึ่งอัตราการจ่ายน้ำจะสัมพันธ์กับแรงดันน้ำ โดยขณะที่แรงดันสูงจะจ่ายน้ำได้ปริมาณน้อย แรงดันต่ำจะจ่ายน้ำได้ปริมาณมาก ยกตัวอย่างเช่น เปิดก๊อกน้ำที่ความสูง 1 เมตร จะจ่ายน้ำได้ 25 ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง และถ้าเปิดก๊อกจ่ายน้ำที่ความสูง 10 เมตร จะจ่ายน้ำได้ในอัตรา 0.8 ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง ดังนั้นที่ก๊อกน้ำชั้นบนน้ำจะไหลเบากว่าชั้นล่าง การบอกรายละเอียดของปั๊มไม่ครบถ้วนจะทำให้เกิดความเข้าใจผิด เช่น บอกเฉพาะค่าสูงสุดที่ปั๊มทำงานได้ เช่น Q MAX 2.5 m3 / h – H MAX 10 m จะทำให้เข้าใจว่าปั๊มสามารถจ่ายน้ำได้ในอัตราการไหล 2.5 ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง ที่ความสูง(แรงดัน) 10 เมตร ส่วนคุณสมบัติอื่น ๆ จะบอกถึง แรงดันไฟฟ้าที่ใช้กับมอเตอร์ เช่น 220 V. ความถี่ไฟฟ้าที่มอเตอร์ใช้ เช่น 50 เฮิร์ท)
กระแสไฟฟ้า ที่มอเตอร์ใช้ เช่น 1.2 แอมป์)และเมื่อทราบความต้องการของเราแล้ว เราถึงค่อยมากำหนดว่าเราต้องการความสามารถของปั๊มแบบไหน ในที่นี้ควรเลือกใช้ปั้มที่มีความสามารถสูงมากกว่าความต้องการของเรา เพราะจะให้ประสิทธิภาพที่ดีกว่า และเมื่อเกิดการความต้องการที่เพิ่มขึ้นปั๊มก็ยังรองรับความต้องการของเราได้อยู่ ยกตัวอย่างเช่น ความต้องการปริมาณการใช้น้ำ 300 ลิตร/นาที เราก็ควรเลือกปั้มที่มีความสามารถที่จะจ่ายน้ำได้มากกว่า 300 ลิตร/นาที ความต้องการในการส่งน้ำเป็นระยะทาง 20 เมตร ซึ่งเราต้องก็ต้องเลือกปั้มน้ำที่มีแรงดันน้ำเป็นระยะทางมากกว่า 20 เมตรเป็นต้น (10 m = 1 Bar ) ระยะทางส่ง 50 เมตรก็เท่ากับ 5 Bar

รู้ปริมาณน้ำ
2.รู้จำนวนแรงม้า
3. รู้ขนาดท่อดูดท่อส่งของปั๊มว่ากี่นิ้ว
4. ไฟที่ใช้ว่ากี่เฟส
5. รู้ระยะทางการส่งน้ำ

การเลือกซื้อปั๊ม
1.รู้รายละเอียดการใช้น้ำ เช่น ถ้าจะติดตั้งสปริงเกลอร์ต้องรู้ปริมาณน้ำและแรงดันของสปริงเกลอร์
2.เลือกปั๊มน้ำ ให้เหมาะสมกับการใช้งาน เช่น ปั๊มทะเล/เคมีสำหรับสูบน้ำทะเลหรือเคมี, ปั๊มหอยโข่งสำหรับงานเกษตร,
งานสปริงเกลอร์,งานประปาหมู่บ้านหรืองานดับเพลิง , ปั๊มแช่สำหรับงานดูดน้ำบาดาล,น้ำดีหรือน้ำเสีย
3.เลือกขนาดของปั๊ม ในการเลือกปั๊มต้องดูว่าปั๊มสามารถจ่ายปริมาณน้ำได้มากแค่ไหนเพียงพอกับการใช้งานหรือไม่
และที่แรงดันน้ำที่ต้องการ เช่น
– ปริมาณน้ำ 280 ลิตร/นาที หรือ 30 m3 / h (ลูกบาศก์เมตร / ชั่วโมง)
-แรงดัน5บาร์(10 m=1bar ) ระยะทางส่ง50เมตรเท่ากับ 5บาร์
– ขนาดมอเตอร์ 220 V.หรือ380 V (Volt แรงดันไฟฟ้าที่จ่ายเข้ามอเตอร์)
-50 Hz. (Hertz ความถี่ไฟฟ้าที่มอเตอร์ใช้)
– 400 W. (Wat กำลังไฟฟ้าที่มอเตอร์ใช้)
– 1.6 A. ( Amp กระแสไฟฟ้า ที่มอเตอร์ใช้)

สิ่งที่ควรรู้ก่อนการติดตั้งปั๊มน้ำ

เมื่อเลือกขนาดปั๊มน้ำได้แล้ว ก็ต้องดูสถานที่ที่จะติดตั้งให้เหมาะสม เพื่อความสะดวก ปลอดภัย และทนทาน และก่อนการติดตั้งควรจะทำความเข้าใจส่วนประกอบอื่น ๆ เพื่อให้ปั้มน้ำทำงานอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด สิ่งที่ควรทราบก่อนการติดตั้ง คือ
– ศึกษาข้อมูลและคู่มือก่อนการติดตั้ง
– ควรติดตั้งโดยช่างที่มีความรู้ ความชำนาญ
– ตัดไฟฟ้าก่อนทำการติดตั้ง
– ติดตั้งชุดควบคุม (เบรกเกอร์) เพื่อความปลอดภัยและสะดวกในการซ่อมบำรุง
– ขนาดของสายไฟต้องรองรับกระแสไฟฟ้าที่ใช้กับปั๊มได้
– ต้องติดตั้งเข้ากับถังเก็บน้ำ (ระเบียบการใช้น้ำของการประปา)
– ติดตั้งในที่ร่ม หรืออาจทำเป็นหลังคาคลุม เพื่อไม่ให้โดนแดดโดนฝน
– ติดตั้งให้ห่างจากผนังอย่างน้อย 10 เซนติเมตร เพื่อให้อากาศถ่ายเทได้สะดวกและสะดวกต่อการซ่อมบำรุง
– ติดตั้งให้สูงจากพื้นเล็กน้อยอยู่บนฐานรอง เพื่อป้องกันน้ำขังและสะดวกต่อการทำความสะอาด
– ติดตั้งข้อต่อของปั๊มควรให้ได้ระนาบเดียวกันกับท่อน้ำ เพราะถ้าไม่ได้ระนาบอาจจะทำให้เสียหายได้ในขณะที่ปั้มทำงาน
– ติดตั้งท่อน้ำควรระวังเรื่องเศษวัสดุและสิ่งสกปรกต่าง ๆ เข้าไปในท่อ ซึ่งจะทำให้ระบบเกิดการขัดข้องได้
– ติดตั้งท่อดูดและท่อจ่ายน้ำให้ได้ขนาดถูกต้องตามคู่มือ
– การติดตั้ง – ซ่อม ในส่วนที่เกี่ยวกับระบบไฟฟฟ้า ควรทำโดยช่างที่มีความรู้ ความชำนาญโดยตรง

การติดตั้งปั๊มหอยโข่ง ( INSTALLATION)
คำแนะนำ เพื่อความปลอดภัย และหลีกเลี่ยงความเสียหายอันอาจเกิดขึ้นต่อปั๊ม

ข้อควรระวังก่อนการติดตั้งปั๊มหอยโข่ง
1.การยกหรือเคลื่อนย้ายปั๊ม ควรกระทำด้วยความระมัดระวัง อย่าเหนี่ยวรั้งสายไฟของปั๊ม
2.ศึกษาข้อจำกัดการใช้งานโดยละเอียด
3.ควรหลีกเลี่ยงการใช้สูบของเหลวที่ไม่ใช่น้ำ เช่น น้ำมัน หรือเคมีอื่นๆ หรือใช้งานในสภาวะที่อาจเกิดอันตรายได้
4.ไฟฟ้าจ่ายเข้าตัวปั๊มจะต้องเป็นระบบเดียวกัน ควรติดตั้งอุปกรณ์ตัดไฟ และต่อสายดินทุกครั้ง
5.เลือกใช้ท่อเหล็ก หรือท่อพลาสติกที่ทนแรงดันได้ เพื่อป้องกันการเสียหายอันเกิดจากแรงสุญญากาศขณะดูด
6.ควรหลีกเลี่ยงการใช้ท่ออ่อน หรือสายยางสำหรับท่อดูด หรือท่อจ่ายเพื่อป้องกันท่อตีบและบิดงอ
7.ไม่ควรใช้งานเกินประสิทธิภาพของปั๊มเพราะอาจทำให้ปั๊มเสียหายได้
8.ควรระวังไม่ให้ปั๊มโดนน้ำหรือฝนสาดเพราะอาจทำให้อายุการใช้งานของปั๊มสั้นลง
9.การต่อท่อต้องซีลให้สนิทไม่รั่วลมในท่อดูด เพราะจะมีผลเสียต่อประสิทธิภาพการทำงานของปั๊ม
10.ท่อดูดจะต้องไม่สูงกว่าระดับของตัวปั๊ม
11.ท่อดูดจะต้องใส่ฟุตวาล์ว (หัวกะโหลก) และอาจจะใส่ตัวกรองน้ำร่วมด้วย
12.ปลายท่อดูดจะต้องจมอยู่ในน้ำ และควรห้างจากก้นย่อและผนังข้างบ่อไม่น้อยกว่า 1.5 เท่าของเส้นผ่าศูนย์กลางท่อดูด
13.จำไว้ว่า ปั๊มจะต้องมีน้ำเต็มตลอดเวลาในขณะใช้งาน
14.ท่อด้านจ่ายเหนือปั๊มน้ำให้ติดว่าล์วกันน้ำย้อนและประตูน้ำ
15.เมื่อใช้งานอย่าลืมเปิดประตูน้ำทางท่อจ่าย
16.การติดตั้งท่อหรือชิ้นส่วนอื่นใดให้แน่ใจว่าน้ำหนักของมันจะไม่ส่งผลเสียโดยตรงต่อปั๊ม
17.หลีกเลี่ยงการต่อท่อหลายทาง หรือต่อท่อโค้งซิกแซกไปมา
18.ก่อนซ่อมบำรุงปั๊มจะต้องตัดกระแสไฟฟ้ออกก่อน